Cùng với Haruki Murakami và Ryu Murakami, nữ nhà văn Banana Yoshimoto được coi là một trong ba tác giả tiên phong, có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến việc thay đổi diện mạo văn học hiện đại Nhật Bản. Sự tiên phong trong cách viết của chị được thể hiện ở hầu hết các khía cạnh từ đề tài, chủ đề đến xây dựng cốt truyện, phát triển câu chuyện, cách chị đã đi sâu vào đời sống nội tâm tinh tế của từng nhân vật. …
Banana Yoshimoto, cuộc đời và sự nghiệp
Banana Yoshimoto tên thật là Mahoko Yoshimoto. Cô sinh ngày 24 tháng 7 năm 1964 tại Tokyo, là con gái của triết gia nổi tiếng Nhật Bản lúc bấy giờ: Takaaki Yoshimoto. Cô tốt nghiệp Văn học, Khoa Nghệ thuật, Đại học Nihon. Trong quá trình học, cô lấy bút danh “Banana”, ghép với họ của mình “Yoshimoto”. Bút danh được tạo ra từ tình yêu của cô với hoa chuối, một loài hoa mà cô cho là “dễ thương” và “lưỡng tính có chủ đích”.
Cô bắt đầu sự nghiệp viết văn của mình với tư cách là một người phục vụ tại một nhà hàng vào năm 1987. Và vào năm 1988, cuốn tiểu thuyết đầu tiên của cô – Phòng bếp Ra đời ngay lập tức trở thành một hiện tượng của văn học Nhật Bản với hơn 2,5 triệu bản được bán ra, sau đó được tái bản hơn 60 lần. Báo chí gọi nó là “Bananamania (Hội chứng chuối).
Sau thành công của Phòng bếp mang về cho cô những giải thưởng danh giá: Giải Kaien dành cho Nhà văn mới năm 1987, Giải thưởng tiểu thuyết đầu tiên của Umitsubame, Giải thưởng Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất được đề xuất bởi Bộ Giáo dục và Giải thưởng Văn học Izumi Kyoka năm 1988; Banana Yoshimoto tiếp tục sáng tác đều đặn và trở thành tác giả nổi tiếng trên toàn thế giới. Tác phẩm của cô ấy: Kitchen, Goodbye Tsugumi, NP, Amrita… như chạm đến những gì mong manh, mỏng manh nhất của trái tim và tâm hồn nhân vật. Từ đó, khơi dậy những suy nghĩ đau đáu, sự đồng cảm của mỗi độc giả về từng kiếp người, quãng đời, từng nội tâm của nhân vật trong trang viết.
Xem thêm:
Bếp: Nơi tái sinh tình yêu & hạnh phúc
Với sự cống hiến và sáng tạo không ngừng từ những ngày đầu tiên bước chân vào con đường viết văn chuyên nghiệp, đến nay Banana Yoshimoto đã có một khối lượng tác phẩm đồ sộ gồm 42 tiểu thuyết và 7 truyện ngắn. Từ những đóng góp của bản thân thông qua cách thể hiện giản dị, hiện đại, mơ hồ nhưng không kém phần hiện thực, cái tên Banana Yoshimoto, cùng với Haruki Murakami và Ryu Murakami, đã trở thành những tác giả tiên phong trong việc góp phần đổi mới văn học hiện đại Nhật Bản.
Người tiên phong sáng tác bởi Banana Yoshimoto
Trước hết, cần khẳng định rằng sáng tác của Banana Yoshimoto không nằm ngoài dòng chảy chung của văn học hiện đại và đương đại Nhật Bản. Các tác phẩm của cô vẫn thể hiện hình ảnh con người Nhật Bản, dù chiến tranh đã lùi xa nhưng luôn bị khủng hoảng nhân sắc trầm trọng. Vết thương lòng chưa lành, kinh tế phát triển nhảy vọt kéo theo truyền thống mai một, con người vẫn băn khoăn, vô định, loay hoay giữa ký ức vụn vỡ, thực tại bấp bênh, tương lai mơ hồ để khẳng định bản ngã, tìm kiếm chỗ đứng trong cuộc sống.
Nhưng giữa dòng chảy chung đó, Banana Yoshimoto vẫn tìm cho mình một lối đi riêng, từ đó tạo nên Hội chứng Banana – Bananamania, có ảnh hưởng sâu rộng đến văn học hiện đại và đương đại Nhật Bản.
Không giống như tác phẩm của Kawabata Yasunari, Oe Kenzaburo trước đây hay Haruki Murakami cùng thời, tác phẩm của Banana Yoshimoto được viết bởi một người phụ nữ, với tinh thần nữ tính trong cảm quan, cách chọn đề tài. tài năng, đề tài, cách xây dựng cốt truyện, phát triển tình tiết, sáng tạo và khai thác đời sống nội tâm nhân vật. Và ngay cả giọng kể của Banana Yoshimoto cũng mang một nét rất riêng, đến từ tâm hồn nhà văn mạnh mẽ nhưng mềm mại và uyển chuyển.
Có thể nói Banana Yoshimoto là nhà văn nữ tiên phong viết về những đề tài, đề tài gần gũi, thân thuộc với những người phụ nữ Nhật Bản giản dị. Đề tài gia đình với những câu chuyện xoay quanh tình yêu của người phụ nữ, tình yêu đôi lứa hay công việc nội trợ trở đi trở lại trên trang của chị. Quả thực, hiếm có tác giả nào mà hình ảnh căn bếp lại trở thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt hành trình sáng tác như Banana Yoshimoto: From her novel – Phòng bếp (Bản dịch: Nhà bếp) cho một loạt tác phẩm sau: Amrita, NP, Nắp biển… Bếp là nơi lưu giữ những kỉ niệm, gắn kết yêu thương, là nơi con người ta tìm thấy niềm an ủi sau những nỗi đau, những vấp ngã, là nơi mang đến hơi ấm cho tâm hồn con người và duy trì ngọn lửa ấm áp của một gia đình. “Tôi nghĩ nơi tôi yêu thích nhất trên thế giới là nhà bếp. Chỉ cần là bếp, chỉ cần là nơi nấu nướng, dù ở đâu, như thế nào, tôi cũng không còn thấy buồn nữa. ”(Phòng bếp, tr13)
Cũng như nhiều tác giả khác trước đây và cùng thời, Banana Yoshimoto không phủ nhận hay phủ nhận sự hiện diện của cái chết trên trang. Ngay cả cái chết cũng luôn hiện hữu trong các sáng tác của cô. Nhưng cách Banana Yoshimoto viết về chủ đề này rất cụ thể: bất an, ám ảnh, bồn chồn như một phía Hồ nước bế tắc không tìm thấy lối ra trong những câu chuyện của Kawabata Yasunari; cũng không giống như một cái cánh Rừng nauy xa, mãi mãi vô vọng Tây biên giới, Nam CN như trong Haruki Murakami. Cái chết xuất hiện trên trang của Banana Yoshimoto như một lẽ tất yếu của cuộc sống, giống như bà của Mikage trong Phòng bếp hoặc bà của Hajime trong Nắp biển chết vì tuổi già hay em gái của Sakumi còn sống Amrita đang ra đi do áp lực tâm lý không quá lớn. Và Banana Yoshimoto, nhắc đến sinh tử là cách để khơi dậy tình yêu cuộc sống, khát vọng sống của con người. Vì lẽ đó, tác phẩm “buồn nhưng không chịu đáng thương” của bà, một khía cạnh tiên phong của văn học Nhật Bản hiện đại, luôn chìm đắm trong đau thương của cuộc khủng hoảng danh tính.
Chính vì đề tài và chủ đề gần gũi, giản dị như vậy nên hầu hết các tác phẩm của Banana Yoshimoto đều có cốt truyện đơn giản, tình tiết tuôn trào như hơi thở cuộc sống. Vì vậy, so với Kawabata Yasunari, Oe Kenzaburo, Kazuo Ishiguro, Haruki Murakami… truyện của Banana Yoshimoto dễ đọc, dễ thấm và dễ hiểu hơn. Đó gần như chỉ là những báo cáo vụn vặt trong cuộc đời của những cô gái trước ngưỡng cửa, một bước ngoặt quan trọng của cuộc đời họ. Nhưng từ đó, người đọc dễ dàng cảm thông, dễ đồng cảm hơn những gì tác giả gửi gắm trên trang sách. Không phải vậy, sáng tác của Banana Yoshimoto, ngay từ tác phẩm đầu tiên xuất bản năm 1987 đã trở thành một hiện tượng. Bởi lẽ, người ta đã tìm thấy một phần sức sống trên những tác phẩm tiên phong cho lối xây dựng câu chuyện giản dị nhưng đầy nghệ thuật ấy.
Và bởi vậy, hình mẫu nhân vật trong sáng tác của Banana Yoshimoto vừa là mẫu người hướng nội vừa là mẫu người hướng ngoại. Hướng nội trong những dằn vặt vô định về bản thân, vị trí, vị trí trong lòng người xung quanh và giữa lòng cuộc đời. Banana Yoshimoto là một trong những tác giả tiên phong khi xây dựng thế giới nội tâm của các nhân vật được tạo ra từ vô thức qua những giấc mơ tan vỡ của con người. Đồng thời, nhân vật của cô vẫn không thể thoát khỏi cái “tôi”, một cái tôi xã hội, hướng ngoại, lắng nghe từng hơi thở của thế giới, của tình yêu, sự rung động, đồng cảm với những cá nhân cùng cảnh ngộ. để cảm thấy bản thân đang sống, đang tồn tại và có một vị trí trong trái tim ai đó. Có thể nói, với những cá nhân “sống dở chết dở” trong Bếp, Amrita, NP, Nắp biển… Banana Yoshimoto đã đến rất gần với lý thuyết phân tâm học của Freud về lý thuyết giấc mơ hay chiều sâu của con người vô thức.
Những sáng tác của Banana Yoshimoto là những tạo tác ngôn ngữ tinh tế đến từ tâm hồn của một nữ văn sĩ không chỉ am hiểu văn hóa truyền thống Nhật Bản mà còn yêu đời, sống khôn. Giọng cô luôn phảng phất nét đẹp đau lòng: “Khi định thần lại, nước mắt đã tuôn rơi. Tất cả chỉ diễn ra trong vòng năm phút, nhưng trong năm phút đó, tôi đã khóc đến mức quên hết mọi thứ xung quanh, như thể cả thế giới tan thành nước mắt. (Amrita, tr.23) Ngay cả khi tách ra nhiều câu, chúng ta cũng dễ dàng nhận thấy cấu trúc quen thuộc của một bài thơ haiku nhỏ xinh, nhưng sâu sắc và thâm thúy. “Hai người đàn bà… Căn bếp lúc nửa đêm… Những lời tâm sự sâu lắng… Lời thì thầm… Tiếng cười… Một thoáng bồi hồi với những ước mơ xa vời…” (Amrita, tr.42)
Trong xã hội Nhật Bản, đặc biệt là Nhật Bản những năm cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI, việc Banana Yoshimoto, một nữ văn sĩ tự mình nói lên tiếng nói của phụ nữ nước mình. tiền thân cho diễn ngôn nữ quyền, tiếng nói của phụ nữ. Vì vậy, giống như báo Hướng dẫn Boston bình luận: “Yoshimoto không nên xấu hổ vì sự nổi tiếng. Những gì bạn làm thực sự là một huyền thoại. “Huyền thoại về nữ văn sĩ đã đóng vai trò tiên phong, góp phần đổi mới diện mạo văn học của cả một nước.
Con mọt
